تعریف مدلهای رفتاری دیسک (DiSC)

DiSC-مدل های رفتااری دیسک

تعریف مدلهای رفتاری دیسک

به نقل از کتاب ۸ بُعد رهبری

در حوزه شناخت رفتار و تحلیل رفتار متقایل، اولین قدم، شناخت استعدادهای رفتاری خود و قدم بعدی شناخت استعدادهای رفتاری دیگران است.

اگر می خواهیم ارتباط خود را با دیگران بهبود ببخشیم، باید این شناخت را به صورت علمی کامل کنیم و از آن استفاده نماییم.

برای حصول و دسترسی به این شناخت می توانیم از بهترین و محبوب ترین ابزار شناخت رفتار یعنی تست دیسک DiSC استفاده کنیم. اکنون به بررسی ابزار دیسک DiSC ومدلهای رفتاری آن می پردازیم.

در سال ۱۹۲۸ (Dr. William Moulton Marston), دکتر ویلیام مولتن مارستن (۱۹۴۷- ۱۸۹۳) روانشناس فیزیولوژیست کتابی به نام احساسات وهیجانات افراد عادی (Emotions of Normal People) منتشر کرد. که زیر بنای ارزیابی دیسک (DiSC) امروزی شد.

مارستن به تئوریهایی علاقمند بود که هیجانات و بروز فیزیکی آن را توصیف می کرد. مارستن در کتاب “احساسات وهیجانات افراد عادی” اظهار داشت که افراد احساسات و هیجانات خود را از طریق چهار پاسخ  اولیه بروز می دهند.

نظریه مارستن:

بنا بر نظر مارستن: چهارگونه اولیه از بروز احساسات و هیجانات مربوط به آن است. که هر شخص خود را در ارتباط با محیط چگونه می ­بیند. مارستن این درک خود را در یک مدل دو محوری تنظیم کرد.  با اینکه  مدل اصلی کاملا  تکنیکی بود. اما در دو ترم “سازگاری وموافق” و “قدرت و تسلط” بسیار قابل درک است.

محور اول نشان می ­دهد که شخص محیط اطراف خود را سازگار و موافق با خود می داند یا خیر. محور دوم نشانگر درک شخص از قدرت و تسلط خود بر محیط است. به طور خاص این محور مشخص می­ کند که آیا شخص خود را مسلط و قوی تر از محیط می ­داند یا ضعیف ­تر!

با وزن دادن به درک شخصی فرد از این دو محور، مارستن پیشنهاد داد: که حالت هیجانی هر شخص می تواند توسط یکی از چهار سبک رفتاری دیسک (DiSC) توصیف ­شود.

با وجودیکه مارستن ابزار روانشناختی برای اندازه­ گیری مدل تئوری خود را گسترش نداد. یا  سبک اولیه دیسک شخصی را مشخص نکرد. اما بسیاری از محققان در طول ۸۰ سال گذشته توسعه و بهبود بخشی چنین ابزارهایی را ادامه داده اند. در حالیکه با گذشت زمان نام هر یک از چهار سبک دیسک  DiSC تغییر کرده است. اما تئوری اصلی مارستن هنوز به همان شکل مدل اولیه در ابزارهای مدرن دیسک DiSC باقی مانده است.

مدل رفتاری دیسک DiSC:

در وحله اول بسیار ساده بنظر می رسد چرا که از چهار بُعد اصلی اولیه تشکیل می شود و بنابه توضیحات کتاب ۸ بُعد رهبری به این شکل تعریف می شوند:

•  افراد باتسلط یا Dominance یا D:

افرادی را توصیف می کند که  با انگیزه و محکم  هستند. آنها معمولا عقاید راسخی  در مورد نحوه انجام کارها دارند و ا در  مورد عقایدشان رک هستند. آنها خود را اغلب پرخاشگر، بااراده و پرتوقع توصیف می کنند.

• افراد تاثیرگذار یا Influence یا i:

افرادی را توصیف می کند که مشتاق و سر حال  هستند. آنها به سرعت در جستجوی فرصتهای جدید اجتماعی   هستند.  وعموما زیاد صحبت می کنند. این سبک، ترکیبی ازسطح بالای انرژی با خُلق وخویی مثبت و محکم  است.

• افراد باثبات یا Steadiness یا S:

افرادی راتوصیف می کند که نجیب،و همراه هستند. آنها در رابطه با نیازهای  دیگران بسیار با ملاحظه هستند  وصبر فراوانی  از خود نشان می دهند. آنها تلاش می کنند  محیطی  اطراف خود بوجود آورند که ثابت  و هماهنگی باشد.

• افراد وظیفه شناس یا Conscientiousness یا C:

افرادی را توصیف می کند که تحلیل گر وخوددارهستند. آنها ارزش بسیارزیادی برای صحت کار قائلند ورویکردی نظامند در کار پیشه می گیرند. رویکرد احساسی  در پایین ترین سطح خود اعمال می شود، درحالیکه آنها تاکید زیادی برمنطق و دلیل دارند.

چند نکته مهم:

با توجه به اینکه مفاهیم فوق ابتدا ساده بنظر می رسند،

ضمن اینکه عموم مردم با مفاهیم و کلمات آن آشنا هستند و پیوسته بنوعی درگیر آن بوده،

مدلهای رفتاری دیسک اگرتوسط متخصصین بین المللی تایید صلاحیت شده ارائه شوند. در زمینه های متعددی می تواند راهگشای زندگی شخصی و کاری شما باشد.

و اصلی ترین عامل در پیشرفت و موفقیت شما خواهد بود. بدین ترتیب می تواند در زمینه های مختلف رفتاری، ارتباط موثر، مدیریت تنش و تعارض، ایجاد انگیزه، کار تیمی  و کار گروهی، شناخت توانمندیها و غیره… کمک بسزایی داشته باشد.

در غیر اینصورت باید مراقب باشیم که راحتی مطالب (که در ابتدا بنظر می رسد) تایید و تاکیدی بر تدریس ان توسط هر فردی نباشد. چرا که اجرای چنین آموزش و اجرایی که بسیار پیچیده است می تواند سبب راهنمایی ناقص، غلط و نهایتا گمراه کننده شود.

ویا اینکه افراد یا سازمانها را از نعمت دریافت چنین تکنیک بین المللی و ارزشمندی نا امید می کنند.